Perły chińskiej medycyny

Choć wielu z nas jest ortodoksyjnymi zwolennikami medycyny konwencjonalnej, nie zapominajmy, że klasyczne techniki leczenia liczą sobie co najwyżej kilkaset lat, podczas gdy większość tradycyjnych systemów medycznych świata sięga korzeniami kilku tysięcy lat wstecz. Według chińskiej tradycji ciało pokryte jest punktami, które odpowiedzialne są za działanie narządów zewnętrznych. Punkty te połączone są tzw. meridianami – czyli liniami energetycznymi. Prawidłowy przepływ qi  ( energii życiowej) przez meridiany jest warunkiem dobrego samopoczucia, a jeśli qi napotyka na swojej drodze przeszkody, może to skutkować chorobą. Wówczas należy ponownie udrożnić linie energetyczne, a pomocna a w tym jest właśnie technika zwana akupunkturą.

Pojęcie „qi”

Do zrozumienia chińskiej medycyny konieczne jest zgłębienie pojęcia qi, fundamentalnego dla filozofii dalekowschodniej. Qi definiuje się jako energię wypełniającą wszechświat, a każda z istot żywych posiada swoje własne pole qi, które dąży do stabilności. Choroby wynikają właśnie z zachwiania tej równowagi. Medycyna chińska zna wiele sposobów na przywrócenie harmonijnego przepływu qi: zioła, specjalne diety, serie ćwiczeń Qigong, usuwające blokady meridianów masaże, czy w końcu korygująca przepływ qi akupunktura.

Energia życiowa posiada według XIX-wiecznego amerykańskiego homeopaty J.T. Kenta następujące cechy charakterystyczne:

• jest obecna we wszystkich żywych istotach i pierwiastkach chemicznych
• sprawia, że organizm żyje
• utrzymuje materię w całości i harmonii
• reaguje na zmiany wewnętrzne i zewnętrzne, dążąc do utrzymania wewnętrznej homeostazy oraz homeostazy z otoczeniem zewnętrznym
• koordynuje żywy organizm na poziomie psychosomatycznym
• może zamieniać materię w energię i energię w materię
• może działać porządkująco (zdrowie) lub chaotycznie (choroba)
• jest inteligentna, tzn. w inteligentny sposób reaguje na zmiany, mając na celu przywrócenie i utrzymanie dynamicznego stanu równowagi pomiędzy układem nerwowym, układ hormonalnym i układem immunologicznym, aby przystosować organizm (umysł i ciało) do nieustannych zmian zachodzących w środowisku wewnętrznym i zewnętrznym

Akupunktura

Akupunktura jest starożytną chińską metodą leczenia. Polega na wkłuwanie specjalnych igieł w punkty, leżące wzdłuż przebiegu meridianów, odpowiadające za największą aktywność narządów zewnętrznych. Takich punktów opisano ok. 700, lecz w zabiegach zazwyczaj używa się połowy z nich.

Większości z nas akupunktura kojarzy się z leczeniem bólu lub nikotynizmu. Tymczasem lista wskazań do akupunktury jest doprawdy imponująca. Akupunkturą można leczyć ok. 200 chorób.  Stosują ją także lekarze medycyny konwencjonalnej we wspomaganiu klasycznej terapii. Akupunktura to metoda lecznicza oficjalnie uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

Historia

W Chinach korzeni akupunktury można doszukiwać się w odległej epoce kamienia, Bian shi lub zaostrzonych kamieniach. Kamienne igły do akupunktury sięgają 3000 r. p.n.e. i zostały odnalezione przez archeologów w Środkowej Mongolii. Wyraźne dowody pochodzą z pierwszego tysiąclecia p.n.e., zidentyfikowano także archeologiczne dowody z czasów dynastii Han (202 p.n.e.-220 n.e.). Najstarszy pisany tekst na temat akupunktury – chiński traktat medyczny Nei Ching „(Studia Żółtego Cesarza nad Medycyną Wewnętrzną”) powstał ok. 400 r. p.n.e. Według legendy aplikowanie igieł w ramach terapii wywodziło się z doświadczeń żołnierzy ranionych w bitwach strzałami, którzy dzięki temu, że odnosili kłute obrażenie w konkretnym miejscu, pozbywali się schorzeń.  Legenda stała się inspiracją do do eksperymentów z grotami strzał, później z igłami.

Przebieg zabiegu

Pacjent przychodzi do specjalisty po lekkim posiłku. Nie może spożywać alkoholu w dniu zabiegu. Przed rozpoczęciem leczenia lekarz przeprowadza z  wywiad na temat zdrowia pacjenta. Jeśli wszystko jest dobrze, dobiera punkty i wbija w nie igły. Zwykle wybiera się od 1 do 20, przeciętnie 10 punktów. Pacjent kładzie się na plecach, brzuchu lub siada. Podczas zabiegu pacjentowi wkłuwa się zazwyczaj ok 3 – 10 igieł. Proces ten nie jest specjalnie bolesny – dyskomfort utrzymuje się tylko przez chwilę. Bardzo istotne jest, aby podczas zabiegu być rozluźnionym – wówczas odczuwanie bólu się minimalizuje. Igły pozostają w ciele pacjenta przez  około 15 minut. Odczucie poprawy jest sprawą indywidualną – przy niektórych schorzeniach wystarczy jedna sesja, przy innych wskazana jest cała seria (ok. 10 zabiegów).

Wybór gabinetu

Regułą jest, zarówno w przypadku akupunktury jak i innych tego typu zabiegów, żeby osoba, która podejmuje się leczenia, była rzeczywiście kompetentna. Poddanie się zabiegowi w niesprawdzonym miejscu może grozić zarażeniem się różnymi chorobami, przenoszonymi poprzez igły np. żółtaczką. W Polsce akupunktura jest uznanym uzupełnieniem medycyny konwencjonalnej, więc stosowana jest ona w gabinetach lekarskich. Specjalistów w tej metodzie leczenia można znaleźć na stronie Polskiego Towarzystwa Akupunktury.

 

Zalecenia do stosowania akupunktury

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała listę schorzeń, przy których zaleca się stosowanie akupunktury:

Choroby oczu:

• zanik nerwu wzrokowego
• zapalenie spojówek
• zaćma bez powikłań jaskra

Choroby jamy ustnej:

• zapalenie dziąseł
• parodontoza
• bóle poekstrakcyjne zębów
• ostre i przewlekłe zapalenie gardła

Choroby układu krążenia:

• choroba wieńcowa
• choroba nadciśnieniowa

Drogi oddechowe:

• choroba Meniere’a
• zapalenie oskrzeli
• dychawica oskrzelowa
• zapalenie zatok bocznych nosa
• zapalenie nosa
• zapalenie migdałków podniebiennych
• przeziębienie

Choroby neurologiczne i ortopedyczne:

• bóle głowy, migrena
• porażenie obwodowe nerwu twarzowego (do trzech miesięcy od początku trwania choroby)
• niedowłady po udarach mózgu
• kręcz karku
• łokieć tenisisty
• zespół bolesnego barku
• rwa kulszowa
• reumatoidalne zapalenie stawów
• kurcz pisarski
• neuralgia nerwu trójdzielnego
• neuropatie obwodowe
• neurologiczne zaburzenia czynności pęcherza moczowego
• moczenie nocne
• neuralgia międzyżebrowa

Choroby żołądka i jelit:

• skurcze przełyku i wpustu
• ostre i przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka
• nadkwaśny nieżyt żołądka
• choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
• biegunka bakteryjna
• zaparcia
• niedrożność porażenna jelit
• stan po wirusowym zapaleniu wątroby

Położnictwo i ginekologia:

• nieregularne krwawienia miesięczne
• bolesne miesiączki, zespól napięcia przedmiesiączkowgo
• endometrioza – leczenie wspomagające
• objawy zespołu klimakterycznego, osteoporoza,
• przewlekłe stany zapalne narządu rodnego (PID)
• zespól klimakteryczny
• przedłużający się poród
• wymioty ciężarnych
• brak pokarmu po porodzie
• obniżenie narządu rodnego
• wspomagająco w porodzie przedwczesnym

Zaburzenia czynnościowe:

• nerwice histeryczne
• napadowe bóle głowy pochodzenia naczyniowego
• układu sercowo-naczyniowego (choroba nadciśnieniowa I i II stopnia, skurcz naczyniowy)
• nerwice wegetatywne z zaburzeniami czynnościowymi

Urologia:

• kamica nerkowa
• przerost gruczołu krokowego (początkowa faza)
• nietrzymanie moczu (początkowa faza)
• przewlekłe stany zapalne pęcherza i nerek

Medycyna sportowa:

• trema przedstartowa
• urazy sportowe (naderwanie mięśni i ścięgien, nadwichnięcia stawów, dystorsje)

 

Przeciwwskazania

Przy niektórych stanach zdrowia akupunktura powinna być stosowana umiarkowanie i z dużą znajomością w tej dziedzinie lub jest całkowicie niewskazana. Leczenie akupunkturą podczas ogólnego wyczerpania może to prowadzić do pogorszenia stanu chorego. Z kolei u ciężarnej kobiety nakłucia igłami mogą wywołać poronienie, ale za to w późniejszych etapach jest to zabieg bezpieczny, który może pomóc zwalczyć dolegliwości towarzyszące temu stanowi, oraz uporać się z kompikacjami poporodowymi (np. brakiem pokarmu).

Akupunkturę w ograniczonym zakresie stosuje się w wypadku:

• w stanie upojenia alkoholowego
• podczas silnego pobudzenia emocjonalnego
• ostrych stanów gorączkowych niewiadomego pochodzenia.
• ciąży (do decyzji położnika-ginekologa)
• podczas menstruacji (do decyzji położnika-ginekologa)
• w stanach dużego wyczerpania fizycznego i psychicznego
• złośliwej choroby nowotworowej (tylko w celu osiągnięcia efektu analgetycznego)
• chorób psychicznych (tylko we współpracy z lekarzem psychiatrą)

 

Akupunktury nie powinno się w ogóle stosować w przypadku:

• znacznego wyniszczenie organizmu
• u niemowląt
• ostrego bólu brzucha
• uogólnionych chorób skórnych, szczególnie ze zmianami infekcyjnymi
• hemofilii
• chorób układu oddechowego i krążenia w okresie dekompresji
• czynnej gruźlicy, sarkoidozy
• u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca (elektrostymulacja)

Qigong

Qigong to ćwiczenia zdrowotne, głęboko zakorzenione w filozofii medycyny chińskiej, których celem nie jest nie tylko kształcenie sprawnego ciała, ale także osiągnięcie zdrowia i wewnętrznej harmonii. Nazwę tłumaczy się jako perfekcyjne opanowanie sztuki kontroli energii życiowej.

Historia

Pierwsze zapiski na temat tego systemu ćwiczeń datowane są na 1300 r.p.n.e. Qigong stworzono, aby osiągać równowagę i harmonię fizyczną oraz duchową. Sekrety Qigong mistrz tej sztuki przekazywał tylko wybranym. W późniejszych wiekach ćwiczenia stały się elementem praktyk religijnych taoizmu, buddyzmu, konfucjanizmu i neokonfucjanizmu oraz ćwiczeń szkół walki a także chińskiej medycyny.

Formy ćwiczeń

Medyczne qigong czerpie ze wszystkich odmian tego systemu ćwiczeń. Istnieje kilka form: daoyin – prowadzenie, tuna – oddech, zuochan czyli zen – medytacja, wuqinxi – zabawa pięciu zwierząt(popularny Lecący Żuraw) i inne. Qigong to zupełnie inne ćwiczenia od tych, do których przywykliśmy. Tu nie ma pośpiechu i wysiłku, a ruchy są miękkie, płynne i harmonijne. Formy ćwiczeń można podzielić  ze względu na to, czy są ruchome, tzn. polegają na wykonywaniu określonych sekwencji ruchów, czy też są statyczne – stojące, siedzące bądź leżące.

Oprócz systemów ćwiczeń, osoby zajmujące się tradycyjną medycyną chińską często zalecają specjalistyczne ćwiczenia w zależności od danego schorzenia. Qigong w Chinach jest bardzo popularnym i oficjalnie uznanym systemem leczenia. Ćwiczyć qigong należy zawsze pod kontrolą osoby mającej w tym doświadczenie w tej dziedzinie.

Akupresura

To dosyć popularna metoda leczenia niekonwencjonalnego, którą każdy może zastosować w domu – nie wymaga ona wielkich nakładów finansowych, a jedynie znajomości tzw. mapy receptorów – czyli rozmieszczenia ich – oraz metody masażu. Akupresura polega ona na dotykaniu, głaskaniu, uciskaniu lub opukiwaniu określonych miejsc na ciele człowieka. Podobnie jak w akupunkturze, tu również stosowane zabiegi mają pobudzić prawidłowy przepływ energii.  Punkty, nazywane tutaj receptorami, pozostają zawsze w związku z konkretnymi organami.  Przy akupresurze najczęściej masuje się stopy – medycyna konwencjonalna uzasadnia to obecnością w tym miejscu zakończeń nerwowych powiązanych z różnymi organami, natomiast według medycyn chińskiej, w tych miejscach znajdują się skupiska linii energetycznych (meridianów).

Przebieg  zabiegu akupresury

Masażu wykonuje się w określonym punkcie związanym z chorobą, lecz poprzednio trzeba zająć się miejscami mającymi wpływ na inne narządy ważne w procesie leczenia. Najpierw należy zająć się nerkami, moczowodem i pęcherzem moczowym, żeby przyspieszyć wydalanie toksyn, następnie głową, a później żołądkiem, jelitami, wątrobą i trzustką – odgrywają one ważną rolę w procesie oczyszczania organizmu. Następnie masowane są receptory odpowiadające punktom limfatycznym, a dopiero pod koniec te powiązane z właściwym, dotkniętym chorobą organem. Masaż wykonujemy kciukami, poprzez ich płynne przesuwanie wzdłuż ciała. Każdy receptor powinno się uciskać ok. 3 minuty.

Alfabetyczna lista chorób i odpowiadających im receptorów

Alergia – nadnercze, nerki, przewód moczowy, pęcherz, przytarczyczka.

Angina – krtań, migdały, punkty limfatyczne.

Angina pectoris – nadnercze, nerki, przewód moczowy, pęcherz, żołądek, serce, krążenie. Dieta.

Artrosis – uszkodzenie kolana – recepror kolana, łokieć bezpośrednio. nerki, moczowód, nadnercze, zmienić odżywianie.

Astma – nadnercze, nerki, przewód moczowy, pęcherz. przytarczyczka, płuco, oskrzela. Dieta.

Bark – dolegliwości – receptor barku, masaż okolicy biodra. Nosić szerokie buty.

Basedowa choroba – przytarczyczka, przysadka mózgowa.

Bezsenność – głowa, nie jeść bezpośrednio przed spaniem, wyeliminować promieniowanie żył i siarki geobiologicznej.

Białaczka – gruczoły limfatyczne, śledziono, migdałki, dieta, narządy przemiany materii.

Bronchit – płuca, oskrzela, przytarczyczka, punkty limfatyczne, dieta, nadnercze.

Biegunka – żołądek, przewód pokarmowy, gruczoły limfatyczne, dieta. Biegunka silna – splot słoneczny.

Cellulitis – punkty limfatyczne, przydatki, narządy płciowe.

Cholera – żołądek, przewód trawienny, punkty limfatyczne, śledziona, dieta.

Choroba Bechtera – pierwotny zesztywniający gościec, kręgosłup, nerki, przewody moczowe, pęcherz, żołądek, jelita. Dieta.

Choroba krtani – krtań, oskrzela, migdałki, przytarczyczka, gruczoły limfatyczne.

Choroba morska – błędnik.

Choroby infekcyjne – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze przytarczyczki, gruczoły limfatyczne.

Chrapanie – lepiej przeżuwać.

Chrypka – krtań, migdałki, punkty limfatyczne.

Chudnięcie – tarczyca, żołądek, przewód pokarmowy, wątroba.

Ciąża – przysadka mózgowa, jajniki, macica, piersi. Wzmocnienie przemiany materii.

Coxarthrose – nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze, żołądek, przewód pokarmowy. Dieta. Masować staw biodrowy, barkowy, stawy nóg i w samym kręgosłupie część lędźwiową.

Dalekowzroczność – nerki, moczowód, pęcherz, oczy.

Dna skaza moczanowa – nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze – ograniczyć jedzenie.

Dolegliwości kobiece – jajniki, punkty limfatyczne, przysadka mózgowa, tarczyca.

Duszność – płuco, oskrzela, receptory nosa, głowy, pnia mózgu, serca, krwiobieg. Dieta.

Dolegliwości serca – dieta – by ułatwić procę serca i nie powodować wzdęć – masaż – żołądek, nadnercze, serce, kręgosłup część środkowa.

Dziąseł zapalenie – masaż górnej i dolnej szczęki.

Boku kłucia – śledziona.

Ból głowy – usunąć przyczynę dolegliwości, receptor głowy. Zmienić dietę.

Bóle grzbietu, pleców – kręgosłup, ramię – bark ew bioder /nie receptor/.

Bóle w ramionach – masować odpowiednie punkty kolana i barku, receptor.

Brak apetytu, łaknienia – żołądek, jelito, tarczyca.

Brak wapna – przytarczyczka.

Brak żelaza – śledziona.

Eustachiusza trąbki zapalenie – uszy, skroń, punkty limfatyczne, nadnercze, przytarczyczka.

Febra – punkty limfatyczne, migdałki, śledziono.

Gardła zapalenie – górna i dolna szczęka.

Gardła bóle – krtań, migdały, receptory gruczołów limfatycznych.

Gorączka sienna – masaż nerek, przewodów moczowych i pęcherza, nadnercze, gruczoł przytarczycowy, nos, krtań, oskrzela. Jeść miód zebrany z pobliskich okolic.

Grypa – punkty limfatyczne, migdałki, śledziona, nos, zatoki.

Hallux valgus – tarczyca, gruczoły limfatyczne – wszystkie.

Hemoroidy – kiszka stolcowa (w stopie i z boku łydki), nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze.

Ischias, zapalenie nerwu kulszowego – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze – dokładny masaż wzdłuż nerwu kulszowego na nodze i na ręce, receptor kolan – zmienić odżywianie.

Impotencja – jądra

Jaskra – nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze, oczy, głowa.

Karku bóle – mięśnie szyi, kręgosłupa, część szyjna i część ogonowa, receptor kręgosłup – część dolna.

Kaszel – masaż oskrzeli, płuc, punkty limfatyczne, przytarczyczka, nadnercze – nosić szerokie buty.

Katarakta i zielonka – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, oczy, głowa.

Kości ogonowej bóle – receptor kręgosłupa, masaż mięśnia szyjnego i kręgosłupa części szyjnej.

Krótkowzroczność – nerki, moczowód, pęcherz, oczy.

Krwawienie narządów rodnych – przysadka mózgowa, jajniki, macica, tarczyca, zewnętrzna strona łydek – brzuch.

Kryptorchimus – jądra, nasieniowód, przysadka mózgowa, brzuch.

Łamanie się paznokci – wzmocnienie organizmu – brak wapna. Masaż receptorów wzmacniających przemianę materii, przytarczyczka.

Łękotki uszkodzenie – bóle – masować kolano – receptor.

Łuszczyca – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, przytarczyczka, narządy przemiany materii, punkty limfatyczne.

Macica – zapalenie – krwawienie – mięśniak – macica (mimo krwawienia) jajniki, przysadka mózgowa, punkty Iimfatyczne.

Menstruacja dolegliwości – jajniki, macica, masaż łydek z zewnątrz na obu nogach.

Menstruacja nieregularności – jak wyżej oraz przysadka mózgowa.

Migdałków zapalenie – migdałki, gruczoły limfatyczne.

Migrena – skroń, błędnik, przytarczyczka, żołądek.

Mięśniaki – macica, punkty limfatyczne.

Moczenie nocne – nerki, przewód moczowy, pęcherz – unieszkodliwienia scieków i rusztu szwajcarskiego.

Morbus Scheuermann – kręgosłup, nerki, moczowód, pęcherz, narządy przemiany materii.

Nadciśnienie tętnicze – nerki, przewód moczowy, pęcherz, pień mózgu.

Nadczynność tarczycy – wychudzenie, tarczyca, przysadka mózgowa, odpowiednia dieta.

Nadkwasota – żołądek, splot słoneczny – dieta.

Nerek zaburzenia – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercza, gruczoły limfatyczne.

Nerwowość, pobudliwość – nerki, moczowód, pęcherz, narządy przemiany materii, przytarczyczki, wyeliminowanie promieniowania.

Niedociśnienie tętnicze – nerki, przewód moczowy, pęcherz, pień mózgu, błędnik.

Niedokrwistość – anemia – śledziona, receptory przemiany materii.

Nieżyt nosa – nos, oskrzela, gruczoły limfatyczne.

Nogi rozstawione – nerki, moczowód, pęcherz, żołądek, jelita, wątroba, pęcherzyk żółciowy, punkty limfatyczne, odpowiednie punkty ramion – dieta.

Nos krwawienie – brak śluzówki – nos, przytarczyczki.

Nowotwór – receptor odpowiedniego narządu, gruczoły limfatyczne, śledziona, migdałki.

Obrzęk gruczołu – punkty limfatyczne (bez obawy czekać na reakcje).

Obrzęki – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, krążenie, gruczoły limfatyczne.

Obstrukcja – cały układ trawienny, odbytnica, (po wewnętrznej stronie łydek).

Obrzęk nóg – masaż nerek, przewód moczowy, pęcherz, serce, punkty limfatyczne.

Odbytnicy zapalenie i nieżyt – masaż receptora lewej stopy i obydwu wewnętrznych stron łydek.

Oka jęczmień – masaż receptora oka i punkty limfatyczne.

Omdlenie – serce, nadnercze.

Oparzenia – receptory oparzonych narządów, gruczoły limfatyczne, nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, przytarczyczka.

Osłabienie słuchu – receptor uszu.

Osteoporoza – masaż tarczycy – dieta.

Oziębłość – przysadka mózgowa, jajniki, macica.

Padaczka – wzmocnienie organizmu, głowa i punkty limfatyczne.

Palce młotowate – szerokie buty bez obcasów – nie drewniaki, masaż palców u nóg i podbicia stopy.

Paradentoza – dolna i górna szczeka, narządy przemiany materii, zmienić dietę.

Parcie na mocz – nerki, przewód moczowy, pęcherz, ew. macica, gdy jest opuszczona.

Parkinsona choroba – drżączka porażenna – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, głowa i mięsień szyjny, przytarczyczka, narządy przemiany materii, zmienić odżywianie.

Przepuklina pachwinowa – narządy przemiany materii, przepona, zmienić odżywianie.

Przetoka – masaż odpowiedniego receptora wg własnego wyczucia punkty limfatyczne, nadnercze.

Pieczenie nóg – drętwienie – masaż wszystkich receptorów.

Pochwy kurcz- swędzenie – pochwa, macica, ew. punkty limfatyczne.

Podstawy czaszki złamania – głowa i przytarczyczka.

Postrzał – masaż kręgosłupa (część lędźwiowa).

Półpasiec – zakończenie nerwowe – nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze, przytarczyczka, ogroniczyć odżywianie.

Prostaty zaburzenia – nerki, moczowód, pęcherz, prostata.

Rak – gruczoły Iimfatyczne, śledziona, organ zaatakowony, organy przemiany materii, zmienić odżywianie.

Reumatyzm – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, przytarczyczki, narządy przemiany materii.

Ropień – masować odpowiednie receptory i punkty limfatyczne.

Skolioza – boczne skrzywienie kręgosłupa – kręgosłup, ogólne wzmocnienie.

Skleroza multiplex – nerki, moczowód, pęcherz, narządy przemiany materii, zmiana odżywiania, przytarczyczki, głowa, kręgosłup, gruczoły limfatyczne.

Słabe zęby – górna i dolna szczęka, narządy przemiany materii.

Stany lękowe – nerki, przewód moczowy, pęcherz, żołądek, odbyt, masaż głowy, błędnik – dieta

Stan zapalny w organizmie – punkty limfatyczne, przytarczyczka, narząd zaatakowany.

Staw promieniowo – nadgarstkowy – masować staw skokowy.

Staw skokowy – zwichniecie, uszkodzenie – masować staw ręki.

Suchość jamy ustnej – górna i dolna szczęka, jeść wolno i dobrze mieszać ze śliną, gruczoły ślinowe potrzebują „treningu”.

Szczęki, zaburzenia – górna i dolna szczęka, gruczoły limfatyczne, nerw trójdzielny.

Ślepota śnieżna – oczy, nadnercze.

Świnka – gruczoły limfatyczne, migdałki, gruczoły płciowe.

Torbiele – masaż odpowiednich receptorów, gruczoły limfatyczne.

Trudności ze sztuczną szczęką – górna i dolna szczęka.

Ucha środkowego zapalenie – uszy, gruczoły limfatyczne, przytarczyczka.

Uczucie pełności – ścisła dieta, wolno jeść, dobrze żuć, żołądek, dwunastnica.

Upławy z pochwy – pochwa, macica, punkty limfatyczne.

Uszkodzenie międzykręgowe chrząstki – nerki – przewód moczowy, pęcherz, kręgosłup, żołądek, jelito, wątroba, pęcherzyk żółciowy – dieta.

Uszkodzenie kręgosłupa – kręgosłup ogólne wzmocnienie.

Uszkodzenie mózgu – masaż głowy.

Uszkodzenie mięśni – masaż odpowiednich receptorów.

Uszkodzenie wiązadeł – masować odpowiednie punkty.

W uszach ból i szum – uszy, głowa, punkty limfatyczne: przy szumie błędnik.

Uszkodzenie jąder – masaż jąder i punktów limfatycznych.

Wada serca – masaż serca, gruczołów limfatycznych, nadnercza, narządów przemiany materii – odpowiednia dieta.

Wątroby zaburzenia – żołądek, dwunastnica, wątroba, pęcherzyk żółciowy, dieta; przy infekcji -gruczoły limfatyczne.

Weneryczne choroby – receptory norządów płciowych, nadnercze, narządy przemiany materii.

Wole – tarczyca, przysadka mózgowa.

Wrzód dwunastnicy – żołądek, dwunastnica, zmienić odżywianie.

Wypadki różne – masować zaraz odpowiednie receptory.

Wypryski – nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze, przytarczyczka, narządy przemiany materii, dieta.

Wzdęcie podbrzusza – żołądek, dwunastnica, dieta.

Zaburzenia nerwowe – korzonki – kręgosłup, przytarczyczka, ogólne wzmocnienie.

Zaburzenia trzustki – jelita, żołądek – dieta.

Zaburzenia wegetatywne – splot słoneczny, ogólne wzmocnienie.

Zaburzenia wzroku – nerki, przewód moczowy, pęcherz, oczy.

Zaburzenia wzrostu – przysadka mózgowa, ogólne wzmocnienie.

Zaćma – oczy, nerki, przewód moczowy, pęcherz, oczy.

Zakażenie krwi – punkty limfatyczne, śledziona.

Zakłócenia równowagi – masaż błędnika – nosić szerokie buty.

Zakłócenia smaku – głowa, szczęka dolna i górna.

Zakrzep – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, odnośny receptor.

Zanik mięśni – przysadka mózgowa, nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, przytarczyczki, narządy przemiany materii; zmienić jedzenie; gruczoły limfatyczne: ważna jest gimnastyka mięśni.

Zapach z ust – żołądek nie w porządku; żołądek, zmienić pożywienie.

Zapaść – natychmiast serce i nadnercze.

Zapalenie gruczołu – migdały, limfy, śledziona.

Zapalenie jelita grubego – małe jelita, punkty limfatyczne.

Zapalenie jelit – żołądek, przewód jelitowy, dieta, punkty limfatyczne.

Zapalenie jajowodu – jajowód (na boku stopy), limfy, przytarczyczka.

Zapalenie moczowodu – nerki, przewód moczowy, pęcherz, punkty limfatyczne.

Zapalenie pęcherzyka żółciowego – kamienie – dwunastnica, pęcherzyk żółciowy, wątroba, punkty limfatyczne, dieta.

Zatrzymanie obiegu limf – gruczoły limfatyczne, śledziona.

Zatrucia – nadnercze, nerki, przewód moczowy, pęcherz, wątroba, pęcherzyk żółciowy – dieta.

Zawroty głowy – błędnik.

Zez – oczy i głowa.

Zapalenie płuc – płuca, gruczoły limfatyczne, nadnercze, przytarczyczka.

Zapalenie pochewki ścięgna – masaż odnośnego receptora, gruczoły limfatyczne.

Zapalenie siatkówki – oderwanie – nerki, moczowód, pęcherz, oczy, gruczoły limfatyczne.

Zapalenie stawu biodrowego – masaż biodra, ramion (i w nodze i ramieniu).

Zapalenie stawów – masaż receptorów stawów, nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze, przytarczyczka, punkty limfatyczne – ścisła dieta.

Zapalenie wyrostka robaczkowego – wyrostek robaczkowy i punkty limfatyczne.

Zapalenie trzustki – żołądek, dwunastnica, trzustka, punkty limfatyczne, śledziona.

Zapalenie zatok czołowych – zatoki, gruczoły limfatyczne, przytarczyczki.

Zapalenie zatok nosowych – zatoki czołowe, gruczoły limfatyczne, przytarczyczki.

Złamanie kości – masowanie odpowiednich receptorów stref odruchu, żołądek, przewód pokarmowy, przytarczyczki, narządy przemiany materii.

Zła przemiana materii – krążenie, gruczoły limfatyczne, nerki, moczowód, pęcherz. nadnercze, masaż palców u rąk ew. i u nóg.

Zmęczenie – nerki, moczowód, pęcherz, narządy przemiany materii, przytarczyczki, głowa (przy bezsenności), krążenie; zmienić odżywianie.

Zmętnienie rogówki – masaż oczu, gruczołów limfatycznych, nerek, przewodu moczowego, pęcherza.

Zapalenie tętnic – nerki, przewód moczowy, pęcherz, nadnercze i krwioobieg.

Zwężenie naczyń – masaż zaatakowanych organów, nadnercze, przytarczyczka, nerki, przewód moczowy, pęcherz, układ krążenia.

Zwichnięcie palca u ręki – masaż odnośnego palca nogi.

Zaburzenia krążenia – serce, krążenie, nadnercze, zmienić odżywianie, nerki. Moczowód, pęcherz.

Żołądek bóle – żołądek, dieta.

Żołądek zatrucie – wywołać wymioty, żołądek, dwunastnica, gruczoły limfatyczne.

Żółtaczka – dwunastnica, wątroba, pęcherzyk żółciowy, gruczoły limfatyczne, ścisła dieta.

Żylaki – nerki, moczowód, pęcherz, nadnercze, kręgosłup.

Dieta równowagi

Medycyna chińska przykłada ogromne znaczenie do właściwego sposobu odżywiania. Fundamentem pożywienia powinny być warzywa i owoce (ok. 40 % pokarmu), węglowodany (produkty zbożowe – ok. 40 %, najczęściej ryż), a pokarmy bogate energetycznie, np. cukier, tłuszcze, nabiał to  20 % diety.

Według chińskiej tradycji  wszystkie pokarmy można podzielić na gorące, ciepłe, neutralne, wychładzające i zimne, co nie ma nic wspólnego z temperaturą. Najbardziej wartościowe są pokarmy neutralne, a przewaga po stronie „ciepłych” lub „zimnych” potraw może prowadzić do zaburzeń zdrowotnych.  Według tej tradycji należy dążyć do równowagi w odżywianiu. Właściwości spożywanych posiłków trzeba korelować nie tylko ze sobą nawzajem, ale także z np. porami roku. Gdy jest sucho, należy jeść pokarmy lekkie i wilgotne – jak owoce czy nabiał. W porze chłodów zaleca się spożywanie posiłków o właściwościach rozgrzewających, latem zaś na odwrót – trzeba jeść pokarmy wychładzające i zimne.

Podział potraw:

gorące: czekolada, masło, cebula, pieprz, kawa, przyprawy

ciepłe: ser, ziemniaki, brzoskwinie, czosnek, por

neutralne: warzywa strączkowe, kapusta, marchew, buraki, brązowy ryż, winogrona, wiśnie, mleko, żyto, chleb

wychładzające: grzyby, ananasy, pomarańcze, truskawki, gruszki, kukurydza, arbuzy, rzodkiewki, pszenica

zimne: lody, ogórki, pomidory, sałata, jogurty, banany, tofu.