7 ajurwedyjskich przykazań

Drogę do zdrowia i dobrego samopoczucia najlepiej zacząć od podstaw. Właściwy sposób oddychania, nawadnianie organizmu, dobór korzystnych dla twojej konstytucji psychofizycznej pokarmów, ruch, sen, higiena oraz medytacja to 7 prostych do zastosowania zasad ajurwedy – cenionego od tysiącleci staroindyjskiego systemu leczniczego. Czy wiedziałeś, jak duże mają znaczenie te proste czynności?

Oddychanie

Niewielu ludzi zadaje sobie sprawę z wagi właściwego oddychania. Tlen zawarty w powietrzu jest niezbędnym elementem procesów metabolicznych zachodzących w naszym organizmie. Dzięki prawidłowemu oddychaniu dotleniona staje się krew i wszystkie organy wewnętrzne. Do ciała wpływa także prana – energia życiowa, którą Chińczycy nazywają qi (czi). Każdy oddech powinien być głęboki, spokojny. Wydech jest tak samo ważny jak wdech. Płuca powinny być całkowicie opróżniane ze zużytego powietrza. W ten sposób zyskujemy miejsce na nową partię tlenu. Ajurweda zaleca naukę właściwego oddychania. Techniki oddechowe nazywane są pranayamą (prana – to energia, a ayama – to rozprowadzanie). W zależności od potrzeb stosuje się różne pranayamy: jedne wyciszają i uspokajają, inne pobudzają i rozgrzewają. Właściwe oddychanie ma także ogromny wpływ na stan naszego umysłu. Spokojne i głębokie wprowadza nas w stan relaksu, uwalnia od stresu. Staraj się oddychać świadomie. Obserwuj swój oddech, pogłębiaj go i wydłużaj. Dobrym czasem na stosowanie pranayamy jest poranek i wieczór. Możesz połączyć ją z medytacją.

Nawadnianie ciała

Nasz organizm w 78% procentach składa się z wody. Aż trudno w to uwierzyć, prawda? Bez jedzenia człowiek może przeżyć 3-4 tygodnie, bez wody tylko 5, maksymalnie 7 dni. Odpowiednie nawadnianie sprzyja utrzymaniu zdrowia także dlatego, że oczyszcza ciało z toksyn. Czy zauważyłeś, że jeśli pijesz zbyt mało pojawiają się bóle głowy, osłabienie a nawet pogorszenie samopoczucia? Ajurweda nie określa optymalnej ilości spożywania płynów. To zależy od twojej konstytucji psychofizycznej. Prosty test może pomóc ci w ocenie tego, czy twój organizm jest właściwie nawodniony: jeśli twój mocz jest mętny, oznacza to, że pijesz zbyt mało. Jeśli jest klarowny – brawo. Tak trzymaj. Nie martw się, że wypijesz za dużo. Wody nigdy nie przedawkujesz. Pij ją często. Małymi łykami. Ajurweda poleca picie wody dość ciepłej. Dzięki temu z układu pokarmowego wypłukiwany jest śluz, będący idealną pożywką dla bakterii i wirusów. Ciepła woda jest idealnym elementem profilaktyki przeziębień.

Pożywienie

Ajurweda wyróżnia trzy typy psychofizyczne (dosha): vata, pitta i kapha. Typy te określa się na podstawie wielu cech ciała a także umysłu. Doświadczony lekarz ajurwedyjski posiłkuje się także badaniem pulsu. Osoby o typie vata są szczupłe, mają cienkie włosy, suchą skórę, są twórcze. Szybko się uczą. Ale też szybko zapominają. Osoby pitta to osoby bardzo ambitne, mają duże poczucie konkurencji. Ich ciała są ładnie zbudowane, umięśnione. Często mają piegi. Osoby o typie kapha mają tendencje do tycia, mają szerokie kości, mocne zęby i duże oczy. W działaniu są raczej powolne. W usposobieniu często dobroduszne. Nie chowają uraz.

Przeważnie występują typy mieszane. Mamy więc osoby o konstytucji vata-pitta, albo pitta-kapha. W zależności od dosha, która dominuje, dobiera się odpowiednie pokarmy. To, co będzie dobre dla osoby vata (między innymi pokarmy słodkie, oleiste), nie będzie korzystne dla osoby o dominującej kapha dosha. Jednak istnieją pewne wspólne zasady dla każdej z dosha – posiłki należy celebrować. Nie należy jeść w pośpiechu, oglądając telewizję czy kłócąc się. Jedzenie powinno być świeże, nie przetworzone czy wielokrotnie odgrzewane. Powinno się także unikać mrożonek. Nie mają one w sobie ojas – subtelnej energii życiowej. Gdy w ciele brakuje ojas, zanika entuzjazm i radość życia. Silne ojas wyraża się w jasnym i bystrym umyśle, elastycznym ciele, pogodzie ducha, serdeczności. Ajurwedyjscy lekarze twierdzą, że ojas jest esencją żywotności w ciele i kiedy ono się wyczerpuje – ciało umiera. Chcąc zachować wigor i długowieczność powinniśmy zatem spożywać świeże i zdrowe produkty odpowiednie dla naszej psychofizycznej konstytucji.

Sen

Podczas snu całe nasze ciało odpoczywa. Zachodzą w nim regeneracyjne procesy. Odpoczywa także umysł. Od jakości snu zależy jakość naszego dnia następnego. Ajurweda zaleca kładzenie się spać przed 22.00 ( w czasie rytmu dobowego związanego z kapha dosha) a wstawanie najpóźniej o 7.00 (w czasie vata dosha). Dzięki takiemu rytmowi nasz sen będzie miał odpowiednią jakość, będziemy się budzić pełni lekkości i rześkości, będziemy bardziej produktywni i szybcy w działaniu.

Ruch

Stwierdzenie „ruch to zdrowie” nie jest tylko oklepanym sloganem. Każda dosha ma swój idealny zestaw aktywności fizycznych. Dla osób vata będą to spacery, joga czy nieforsowna jazda na rowerze. Dla kapha najlepszy jest intensywny aerobik, ćwiczenia siłowe, bieganie. Osoby pitta będą czuły się dobrze uprawiając narciarstwo, żeglarstwo, kolarstwo, sztuki walki. Wybierz odpowiedni dla siebie zakres aktywności. Praktykuj regularnie i z umiarem. Pamiętaj, aby w żadnej dziedzinie nie forsować się, nie robić niczego na siłę. Ćwiczenia należy zakończyć, kiedy odczuwa się trudności w oddychaniu, nadmierne pocenie się czy zawroty głowy.

Higiena

Zachowanie czystości jest bezsprzecznym czynnikiem chroniącym nasze zdrowie. Należy jednak także pamiętać o higienie „wewnętrznej”. W naszym ciele gromadzą się toksyny, niestrawione resztki pokarmów, różnego rodzaju złogi. Ajurweda określa je mianem ama. Ama to także „złogi psychiczne” – nagromadzony stres, nierozwiązane konflikty, urazy. Aby zminimalizować ilość ama w ciele, należy zdrowo się odżywiać, ćwiczyć, pić odpowiednią ilość wody, która obmyje komórki ciała. Warto także od czasu do czasu przeprowadzić „wewnętrzne sprzątanie”. Ajurweda poleca w tym celu zastosowanie zestawu pięciu zabiegów nazywanych pancha-karmą. Oczyszczają organizm ze szkodliwych złogów, regenerują i równoważą funkcjonowanie ciała i umysłu.

Medytacja

Nie ma lepszego lekarstwa na stres czy depresję niż medytacja. Pomaga zachować spokój i równowagę, daje poczucie wewnętrznej satysfakcji. Pozwala na lepsze zrozumienie siebie. Uwalnia od negatywnych cech takich jak złość, zazdrość. Rozwija pozytywne cechy charakteru – cierpliwość, tolerancję, empatię, umiejętność wybaczania i bezwarunkową miłość.  Praktykowana od tysiącleci przynosi korzyść każdemu, w każdej części świata. Współcześnie najbardziej polecana jest medytacja z mantrą, ponieważ jest najprostsza w zastosowaniu – nie wymaga odosobnionego miejsca, całkowitej ciszy, siedzenia z idealnie wyprostowanym kręgosłupem. Medytację z mantrą można stosować z rodziną i przyjaciółmi. Im więcej osób razem będzie intonowało mantrę, tym lepiej. Więcej wewnętrznej korzyści i więcej wspólnej zabawy.